Epoka rydwanów

RYDWAN BOJOWY W EGIPCIE

W okresie Starego i Średniego Państwa Egipcjanie nie znali jeszcze koni i rydwanów oraz innego metalu poza sporadycznie wykorzystywaną miedzią (i naturalnie złotem oraz srebrem). Te wynalazki pojawiły się w Egipcie dopiero wraz z Hyksosami, którzy podbili kraj nad Nilem w XVII stuleciu p.n.e. W czasie oku­pacji Egiptu Hyksosi zapoznali miejscową ludność z nowymi metodami walki, w tym z rydwanami zaprzężonymi w konie, cięższymi mieczami z brązu i łukami kompozytowymi[6]. Ostatecznie Egipcjanie wykorzystali nowe technologie do przerwania obcej dominacji, wypierając Hyksosów i w 1567 roku p.n.e. dając początek Nowemu Państwu.

Do XV wieku p.n.e. Egipcjanie zmodyfikowali rydwan, tworząc z niego najdoskonalszą machinę wojenną na świecie. Egipskie rydwany wykonywano w całości z drewna i skóry, dzięki czemu były tak lekkie, że dwóch ludzi mogło je przenosić na nierównym terenie. Kosz wozu był szeroki na pół metra, parawan wysoki na około 75cm. Podłoga w rydwanie miała kształt litery D. Po bokach kosza były „okna”, które zmniejszały wagę rydwanu. Egipcjanie poprawili również zwrotność rydwanu, przenosząc oś na tył platformy nośnej. Koła były szprychowe, powiększyły się znacznie i miały średnicę około 80cm. Umieszczono je na osi mającej 1,5 metra szerokości. Załoga rydwanu składała się z dwóch osób[7].

W Egipcie rydwan miał służyć jako platforma strzelnicza, dlatego główną bronią był łuk kompozytowy. Strzały do niego były w dwóch kołczanach przymocowanych do kosza wozu (miały one pojemność na około 80 strzał). Wojownicy byli jednak przygotowani również do starcia bezpośredniego mieli do dyspozycji kopisy, siekiery i krótkie włócznie. Woźnica do ochrony trzymał drewnianą tarczę. Wojownik natomiast najczęściej był odziany w linothoraks (czyli kilka warstw płótna zszytego ze sobą i maczanego w żywicy). Czasami do takiej zbroi przymocowywano brązowe blaszki i tworzono zbroje łuskową. Warto wspomnieć, że za każdym wozem biegał peherer (biegacz) uzbrojony w małą tarczą i lekką włócznie[8]. Walczył pieszo przeciwko rydwanom. Do tej roli specjalnie wybierano mężczyzn dobrze zbudowanych. Kiedy konie przeciwnika ginęły lub zostawały ranne, ich rydwany zbaczały z obranego kursu i w końcu się zatrzymywały. W tym momencie „biegacze” ze sprzymierzonej piechoty zabijali załogi unieruchomionych rydwanów. Piechota mogła również służyć jako kordon, który osłania uszkodzony rydwan, umożliwiając jego ocalenie z bitwy.

Rydwan w Egipcie nie był zwykłym narzędziem wojskowym. Pełnił on socjologiczno – polityczną funkcję. Na rydwanach walczyli tylko bogaci i wykwalifikowani wojownicy, którzy zmonopolizowali użycie tych niezmiernie drogich pojazdów. Przez to jak u Hurytów i Hetytów pojawiła się arystokracja wojskowa – maryannu (co oznaczało młody bohater)[9].

Damian S.

Jestem absolwentem studiów historycznych (specjalność nauczycielska i historia wojskowości). Moje ulubione okresy w historii to Polska w okresie międzywojennym, starożytność i średniowiecze.

Możesz również polubić…