Epoka rydwanów

RYDWANY HETYCKIE

Omawiając epokę rydwanów nie można pominąć imperium hetyckiego. Ich wojsko składało się z oddziałów pieszych i oddziałów rydwanów bojowych. Jak­kolwiek pierwsze stanowiły przeważającą większość wojsk, to jed­nak pod względem siły uderzeniowej -ustępowały one znacznie jednostkom złożonym z wozów bojowych. Walka z rydwanów zastrzeżona była tak jak w Egipcie głównie dla arystokracji. Obsadę rydwanu w przeciwieństwie do Egiptu stanowiło trzech, a nie dwóch ludzi: woźnica, pomocnik, którego zadaniem było osłanianie woźnicy tarczą, oraz wojownik walczący z wozu włócznią lub miotający strzały. W kołczanie mieściło się mniej więcej trzydzieści strzał. Jeśli obsada w czasie walki opuszczała wóz, a musiało się to zdarzać np. wtedy gdy ugodzone zostały konie zaprzęgu, to górowała nad przeciwnikiem liczebnością. Konie przeznaczone do zaprzęgu rydwanów musiały być do tego celu specjalnie tresowane[10].

Jeśli chodzi o budowę hetyckiego wozu był on cięższy i masywniejszy od egipskiego. Kosz wozu był zbudowany z drewnianych listew, masywnych i dość ciężkich. Oś, na której zamontowane były koła umocowywano pośrodku podłogi kosza. Taka budowa dodawała siły tej konstrukcji, ograniczała jednak manewrowanie. Prawdopodobne wymiary koszta to 1,25 m  szerokości,  1m głębokości i trochę mniej niż metr wysokości. Podłoga w kształcie prostokąta. Były one trwalsze od egipskich, ale za to osiągały mniejszą prędkość i miały gorszą zwrotność[11].

Jeśli chodzi o uzbrojenie to woźnica i pomocnik odziani byli w lekkie zbroje tekstylne, albo nie mieli ich w ogóle. Wojownik natomiast miał na sobie prawdopodobnie zbroje łuskową i brązowy hełm lub czapkę nabijaną kawałkami brązu. Dysponował on różnoraką bronią: włócznie, siekiery, miecz i oszczepy. Nie wiadomo co było głównym orężem hetyckiego wozu. Na pewno nie była nią włócznia, ponieważ w czasie walki przeciwko rydwanom przeciwnika w pełnym pędzie po prostu nie nadawała się. Używano jej jedynie w walce przeciwko piechocie i zwarciu z innymi rydwanami. Nowsze badania sugerują, że podstawową bronią stosowaną na hetyckich rydwanach były łuki kompozytowe oraz że pojazdy te sta­nowiły opancerzone platformy strzelnicze. Były one jednak bardziej uniwersalne od rydwanów egipskich. Ich masywna konstrukcja, długa włócznia którą miał do dyspozycji wojownik, a później również i pomocnik dawała im wielką przewagę w starciu bezpośrednim[12].