Polskie Legiony i Księstwo Warszawskie

Francuzi odnosili kolejne zwycięstwa nad wojskami koalicji na wielu frontach m.in pod Zurychem (Szwajcaria), Castricum (Holandia) w 1799 roku oraz pod Marengo( Włochy).  Legia naddunajska spisała się znakomicie m.in. podczas bitwy pod Hohenlinden w grudniu 1800 roku gdzie m.in. strzelec konny Trandowski „wskutek zakładu z kolegą o halbę wina ruszył galopem w kierunku sztabu nieprzyjacielskiego, stojącego na czele swej brygady księcia [Lichtenstein] wziął w niewolę i pomimo strzałów nieprzyjacielskich zmęczonego i zduszonego swemu kapitanowi przyprowadził”.

Rosja poróżniona z Austrią i Wielką Brytanią wycofała się z koalicji antyfrancuskiej, a Austria zawarła pokój z Francją w Luneville w 1801 roku, ale skończona wojna nie przyniosła jednak pozytywnego rozwiązania kwestii polskiej. Legiony natomiast zaczęły przeszkadzać Francji. Część legionistów, m.in. generał K. Kniaziewicz, uznawszy, że Napoleon nie pomoże w odzyskaniu niepodległości Polski, opuściła Legiony Polskie. Reszta wykrwawiła się w walce z powstaniem murzyńskim na San Domingo  (obecnie Haiti) gdzie zostało wysłane prawie 6 tysięcy legionistów do tłumienia antyfrancuskiego powstania niewolników murzyńskich. Do Europy powróciło zaledwie kilkuset Legionistów. Pozostali zostali zabici przez tubylców, zmarli wskutek chorób tropikalnych lub osiedlili się w Ameryce.

Warto również powiedzieć o pieśni napisanej przez Józefa Wybickiego poświęconej Dąbrowskiemu. Pierwotnie, jako Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, został napisany przez Józefa Wybickiego, autor melodii opartej na motywach ludowego mazurka jest nieznany. Pieśń powstała w dniach 16-19 maja 1797 we włoskim miasteczku Reggio Emilia w Republice Lombardzkiej (w dzisiejszych Włoszech). Pierwszy raz została wykonana publicznie 20 lipca 1797 roku. Od samego początku z aplauzem została przyjęta przez Legiony Dąbrowskiego. Z początkiem 1798 znana była również w kraju we wszystkich zaborach. Śpiewana była podczas powstania listopadowego (1830), styczniowego (1863), przez Polaków na Wielkiej Emigracji, w czasie rewolucji 1905, I i II wojny światowej. Od 26 lutego 1927 pieśń ta stała  się oficjalnym hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Walki legionistów nie przyniosły Polsce wiele dobrego, przynajmniej bezpośrednio, natomiast umocniły sojusz zaniepokojonych trzech zaborców. Bilans działań Legionów jednak mimo śmierci i kalectwa wielu żołnierzy nie jest jednoznaczny. Przez Legiony Polskie według Jana Pachońskiego przez 5 lat przeszło ok. 25 tys. Polaków. Stworzono świetną kadrę dowódczą, która była później bazą armii Księstwa Warszawskiego, a w pewnym stopniu także Królestwa Polskiego. Choć na mapie nie było państwa polskiego, nasze wojska były obecne na polach bitwę w Europie co miało wpływ polityczny i moralny. Legioniści dostali się pod silne wpływy nowych prądów ideowych, poznali nowy, co nie znaczy lepszy świat.