Pokój z Bułgarią w Neuilly 27 listopada 1919 roku

Mniej niż w przypadku Austrii i zwłaszcza Węgier było komplikacji przy układaniu warunków pokoju z Bułgarią. Kraj ten nie był państwem wielonaro­dowym, a jego sąsiedzi nie mieli w stosunku do niego zbyt wygórowanych roszczeń terytorialnych. Ponadto w samej Bułgarii w r. 1919 u władzy znajdowały się czynniki bardziej do ugody skłonne niż na Węgrzech, nie mówiąc już Niemczech. Traktat pokojowy z Bułgarią podpisano 27 listopada 1919 r. w Neuilly pod Paryżem.

Granice Bułgarii zostały zmienione na jej niekorzyść w porównaniu z r. 1914 w stopniu o wiele mniejszym niż w wypadku Austrii czy Węgier, ale, oczywiście, z przekreśleniem czasowych nabytków bułgarskich z lat 1915-1918, uzyskanych przy pomocy Niemiec.

W Neuilly Bułgaria odstąpiła Królestwu SHS drobne skrawki na swej zachodniej granicy. Poważniejszą stratą była utrata dostępu do Morza Egejskie­go przez odcięcie pasa między ujściem dwóch rzek, Mesty i Maricy, zwanego Tracją Zachodnią na rzecz Grecji. Od strony Rumunii została przywrócona granica z 10 sierpnia 1913 r., tzn. Bułgaria utraciła Dobrudzę Południową. Całość strat terytorialnych Bułgarii wynosiła około 11% jej obszaru z r. 1914.

Narzucono Bułgarii przepisy o ochronie jej mniejszości narodowych i obowiązek zapłaty odszkodowań sąsiadom (2 mld franków w złocie). Nakazano również wydać państwom ententy zapasów węgla i bydła. Armia bułgarska mogła liczyć tylko 20000 ludzi, z zaciągu ochotniczego, bez broni ciężkich i lotnictwa.

Społeczeństwo bułgarskie protestowało przeciw temu traktatowi i stopnio­wo także w Bułgarii wyrosła fala rewizjonizmu terytorialnego, zwracająca się przeciw sąsiadom (z wyjątkiem Turcji), zwłaszcza przeciwko Królestwu SHS (Jugosławii), głównie w związku z problemem Macedonii.

We wszystkich trzech traktatach, Saint-Germain, Trianon i Neuilly, podobnie jak w wersalskim, został zamieszczony statut Ligi Narodów, którego trzy te państwa przez podpisanie owych traktatów zobowiązywały się przestrze­gać, choć zrazu nie stały się jeszcze członkami Ligi. Bułgaria zostały do niej przyjęta w r. 1920.

Damian S.

Jestem absolwentem studiów historycznych (specjalność nauczycielska i historia wojskowości). Moje ulubione okresy w historii to Polska w okresie międzywojennym, starożytność i średniowiecze.

Możesz również polubić…