Appian – historyk starożytkości
APPIAN urodził się około 90-95 roku w Aleksandrii, a zmarł przed 165 rokiem. Piastował w rodzinnym mieście jakieś ważne urzędy, których niestety nie można zidentyfikować. Otrzymał wtedy obywatelstwo rzymskie. Za Hadriana przeniósł się do Rzymu gdzie był adwokatem. Został nawet tam prokuratorem. Napisał autobiografie, która niestety nie dochowała się do naszych czasów.
Jego najważniejszym dziełem była – Historia rzymska. Napisał ją po grecku. Opowiadała ona o wojnach, które doprowadziły do powstania imperium. Dzieło to składało się z 24 ksiąg. Oto zagadnienia którymi zajmowała się każda z nich:
Czasy królewskie.
- Wojny italskie.
- Wojny samnickie.
- Wojny z Celtami.
- Wojny na Sycylii i wyspach.
- Wojny w Hiszpanii.
- Wojny z Hannibalem.
- Wojny w Afryce (z Kartaginą i Numidią).
- Wojny macedońskie i iliryjskie.
- Wojny w Grecji i Jonii małoazjatyckiej.
- Wojny syryjskie i partyjskie.
- Wojny z Mitrydatesem
XIII – XVII. Wojny domowe w Rzymie.
XVIII – XXI. Wojny z Egiptem.
- Zdarzenia w okresie stulecia od zdobycia Egiptu do Trajana.
- Wojny z Dakami.
- Wojny z Arabami.
Do dziś z tego wielkiego dzieła zachowało się 11 ksiąg i różnej długości fragmenty. Appian tworząc Historię rzymską korzystał z wielu źródeł, można tylko część z nich określić, ponieważ rzadko cytuje ich autorów. Na pewno jednak korzystał z dzieł takich osób jak: Cezara, Liwiusza, Salustiusza, Hieronima z Kardii, Polibiusza, Posejdonosa.
Apppian jako historyk nie ma na ogół dobrej opinii. Pracował on pośpiesznie i ingerował w źródła, które używał. Słabo znał się na geografii. Żył w czasach cesarstwa i nie rozumiał funkcjonowania wielu instytucji republikańskich, robiąc przez to oczywiste błędy. Nie informował również czytelnika, kiedy doszło do opisywanych wypadków. Dzieło jego zaciera związki między wydarzeniami, ale za to daje inne informacje niezwiązane z historia Rzymu o danych regionach.
Historia rzymska jest cenna, ponieważ zachowało się wiele innych źródeł uzupełniających i korygujących to dzieło, co razem tworzy dobry i w miarę pełny materiał historyczny. Szczególnie ważne są księgi XIII – XVII. Dostarczają one opisu wydarzeń burzliwych lat 65 – 35 p.n.e. Dzięki Appianowi znamy również podstawy podbojów Hiszpanii, Ilirii, Pontu, Syrii i upadku Kartaginy.
Dzieło to stworzył ze szczególnego podziwu dla Rzymu i jego podbojów. Jednak nie zapomina skąd pochodził i poświęcił, aż cztery księgi Ptolemeuszą nazywając ich „swoimi królami”.
