Kultura Mykeńska

Rozwijała się pomiędzy 1600 p.n.e. – 1200 p.n.e. Charakteryzowała się brakiem rozwiniętych miast. Główne ośrodki były najczęściej cytadelami otoczonymi murami. Budowali je najczęściej na naturalnych wzniesieniach (np. wzgórza).

Jej głównymi ośrodkami były:

• Mykeny.
• Adros.
• Pylos.
• Tiryns.
• Ateny.
• Teby.

Pałac władcy był centrum państwa. W pałacu centralnym miejscem był – megaron, to w tym pomieszczeniu władca przyjmował gości i wyprawiał uczty. W środku megaronu jak dowodzą wykopaliska archeologiczne znajdowało się palenisko. Obok cytadeli były domy i warsztaty rzemieślników i innych mieszkańców, oraz drugi mur o wiele mniejszy od pierwszego odgradzający groby szybowe. Kultura ta miała duże kontakty z sąsiadującą kulturą minojską. Obydwie na siebie wpływały.

Źródeł z tego okresu mamy niestety mało. Zachowały się nieliczne tabliczki z pismem Linearnym B, które zostało odczytane w 1952 roku przez angielskiego architekta Michaela Ventris. Co ciekawe tabliczki przetrwały do naszych czasów dzięki pożarom pałaców (dzięki temu stały się twarde). Najstarsze tabliczki pochodzą z XIV wieku p.n.e. Zachowały się tylko teksty o charakterze gospodarczym i rachunkowym, jednak czasem można się z nich dowiedzieć trochę o religii. Kultura mykeńska praktycznie nie była kulturą literacką.

Na czele ówczesnego miasto – państwa stał władca zwany Wakans, któremu pomagało wielu urzędników. Gospodarka była wkoło pałacu, dlatego mówi się w tym okresie o gospodarce pałacowej. Władca miał dużo uprawnień. Prowadził również kult religijny jednak nie był on taki istotny jak świecki. Na innych ludzi mówiono damos, co znaczy lud, zbiorowość. Byli również niewolnicy jednak znajdowali się tylko w pałacach.

Wojsko było oparte głównie na elitarnych oddziałach rydwanów, które tworzyli arystokracji, (bo tylko ich było stać na tak kosztowny sprzęt). Z pewnością była również piechota, którą widać na różnych przedstawieniach ikonograficznych. Miała ona charakter pospolitego ruszenia.

Bóstwa, w jakie wierzyli ówcześni ludzie był prawie takie same jak późniejszych mieszkańców Grecji, czyli np. Zeus, Posejdon, Ares itp. Jednak głównym bogiem był wtedy Posejdon, a nie gromowładny Zeus. Podstawą kultu były ofiary z wina, zboża lub z zabijanych zwierząt. Wiadomo, iż byli wtedy już kapłani i kapłanki. Powstawały małe sanktuaria.

Prawdopodobnie w tej epoce było wiele rywalizujących pomiędzy sobą małych ośrodków, jednak niektórzy twierdzą, iż było jedno wielkie imperium pod hegemoniom Myken. Za argument do tego podają wielka wyprawa przeciw Troi opisaną przez Homera. Jednak raczej nie jest to prawdą, a wyprawa ta mogła być porozumieniem wielu pojedynczych miasto – państw.

Kultura ta upadła wraz z końcem epoki brązu. Oczywiście było to powolne i długotrwałe przejście. Głównym jednak powodem jej zaniknięcia były migracje ludów północy, przez które Mykeńczycy musieli uciekać do Anatolii. Ostatnim wielkim zwycięstwem tego ludu było zdobycie Troi około 1250 p.n.e. – 1200 p.n.e.