Paweł Ochojski

ur. 19.03.1899, zm. 15.06.1945

Paweł Ochojski urodził się 19 marca 1899 r. w Radlinie – Biertułtowach. Był czynnym członkiem tamtejszego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół. Przez organizację werbował młodzież do tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej (POW). Z zawodu był górnikiem.

Był uczestnikiem I i II powstania śląskiego. Po ich upadkach doświadczał prześladowań ze strony Niemców, którzy zamierzali go również aresztować. Udało mu się aresztowań uniknąć. Podczas jednej z prób zatrzymania wyskoczył z okna rodzinnego domu. W wyniku represji musiał uciekać z rodzinnej miejscowości. Po wydaniu amnestii 1 września 1919 r. wrócił do Biertułtów. W okresie między II a III powstaniem w 10-osobowej grupie peowiaków udał się po broń pieszo z Radlina do Strumienia i Pruchnej. Przechowywał ją – w tym jeden ciężki karabin maszynowy – na strychu rodzinnego domu. Paweł Ochojski nie był zawodowym wojskowym. Do tej profesji przygotowywał go radlinianin Jan Skupień, działacz narodowy, dowódca okręgu radlińskiego POW-u w I i II powstaniu śląskim oraz żołnierz I wojny światowej. W III powstaniu Ochojski dowodził kompanią biertułtowską. Jak pisze w publikacji „Biertułtowy – powstania śląskie i plebiscyt” Paweł Gleńsk, swój obowiązek wypełniał z honorem.

Biertułtowianin po zakończonych powstaniach wrócił do pracy na kopalni „Ignacy” w Rybniku – Niewiadomiu. W 1923 r. ożenił się z pochodzącą z okolic Brzeska w województwie małopolskim Karoliną. Siedem lat po ślubie wybudował dom w rodzinnej miejscowości. Ochojscy doczekali się dwóch synów i jednej córki. 15 listopada 1932 r. powstaniec uległ ciężkiemu wypadkowi na kopalni. Dostał się między wózki z węglem, które zmiażdżyły mu miednicę i nogi. Ponad dwa lata hospitalizował się w rydułtowskim szpitalu. W wyniku wypadku nie mógł chodzić i do końca życia poruszał się już na wózku inwalidzkim.

Na tydzień przed rozpoczęciem II wojny światowej, żona wywiozła Ochojskiego do swojej siostry pod Brzesko. Tam spędził ostatnie lata swojego życia. W międzyczasie podupadł na zdrowiu. W efekcie po zakończeniu działań zbrojnych nie był w stanie wrócić do Radlina. Zmarł 15 czerwca 1945 r. w wieku 46 lat. Ekshumacji jego zwłok na cmentarz w Biertułtowach dokonali radlińscy powstańcy. 19 listopada 1945 r. żegnały go poczty sztandarowe, społeczność Biertułtów i okolicy oraz powstańcy.

Justyna Koniszewska

Autorka korzystała z publikacji „Biertułtowy – powstania śląskie i plebiscyt” autorstwa Pawła Gleńska i materiałów Izby Regionalnej Miasta Radlin.