Jan I

ur. 22.08.1340, zm. 16.02.1380

ur. przed 22 VIII 1340 r. w Opawie. Książę opawski i raciborski z dynastii Przemyślidów. Najstarszy syn Mikołaja II i Anny, córki księcia raciborskiego Przemysła. Już za życia ojca dopuszczony do współrządów, po raz pierwszy występuje w dokumencie wystawionym 20 V 1354 r. W latach 1355-1360 przebywał na dworze cesarza Karola IV Luksemburczyka, odwiedzając m.in. Pragę, Karlsztajn, Esslingen i Norymbergę. Za radą ojca młody Przemyślida 20 I 1361 r. poślubił Annę, córkę Henryka V z Żagania, z którą doczekał się synów: Jana Żelaznego, Mikołaja, a także córki Małgorzaty. Po śmierci Mikołaja II książę zmuszony był zgodzić się na podział ojcowizny. Ostatecznie sprawę rozstrzygnął wyrok cesarski z 30 I 1366 r. Jan otrzymał: Racibórz, Rybnik, Wodzisław, Żory, Pszczynę i Karniów (dz. Krnov); reszta księstwa z Opawą, Hulczynem, Krzanowicami, Fulnkiem, Hradcem i Głubczycami, przypadła jego braciom Mikołajowi, Wacławowi i Przemkowi. Wartym odnotowania jest fakt, iż Jan w dalszym ciągu używał tytułu „książę Opawy i Raciborza”, tak samo jego potomkowie. Częste podróże i wystawny tryb życia zmusiły księcia do poszukiwania środków finansowych. W 1375 r. władca raciborski sprzedał Władysławowi Opolczykowi Pszczynę i Mikołów, zaś w 1378 r. oddał z zastaw Przemkowi cieszyńskiemu i jego bratu - Żory z wioską Palowice. Pozbył się w ten sposób całej wschodniej części księstwa, zastrzegając sobie jednak możliwość wykupu tychże dóbr. Z czasów panowania Jana I pochodzi pierwsza wyraźna wzmianka o Żydach w Raciborzu - 1367 r. (datę podaje F. Rosenthal). Książę zmarł w Raciborzu po 16 II 1380 r. i został pochowany w klasztorze dominikanek p.w. Św. Ducha.

Norbert Mika