Karl Sczodrok

ur. 02.01.1890, zm. 24.02.1978

ur. 2 I 1890 r. w Nysie. Jego ojciec Robert był tam inspektorem; matka: Anna zd. Scheithauer. Po nauce w szkole podstawowej w Nysie ukończył seminarium nauczycielskie w Głuchołazach. W 1910 r. został nauczycielem w Bolacicach w powiecie raciborskim (obecnie w Czechach). Tam był m. in. nauczycielem późniejszego pisarza Augusta Scholtisa, w swojej autobiografii „Ein Herr aus Bolatitz - Lebenserinnerungen” („Pan z Bolacic - Wspomnienia”) bardzo ciepło wspominającego swojego nauczyciela, nazywając go wzorem wychowawcy, który stosowanymi metodami nauczania spowodował „przyklejenie się uczniów do ław szkolnych iż nie chcieli wracać do domów”. Nawet rodzice przychodzili na wieczorne pogadanki urządzane przez Schodroka. Był także inicjatorem założenia biblioteki wiejskiej. W latach 1914-1930 był nauczycielem w Gliwicach, następnie rektorem (kierownikiem) szkoły w Kolonowskiem w powiecie strzeleckim, wreszcie rektorem i radcą szkolnym w Opolu. Głównie znany jest jednak ze swojej działalności pisarskiej i wydawniczej a także organizatorskiej. W 1930 r. został kierownikiem „Landesamt für ober-schlesische Landeskunde” (Urząd prowincjalny dla krajoznawstwa Górnego Śląska). Dwa lata później spowodował powołanie fundacji im. Eichendorffa oraz muzeum poety w Nysie. W latach 1919-1921 był wydawcą dwutygodnika „Der schwarze Adler („Czarny orzeł”), ukazującego się w Katowicach a później we Wrocławiu. Począwszy od 1924 r. był redaktorem miesięcznika „Der Oberschlesier” („Górnoślązak”), wielce zasłużonego w szerzeniu wiedzy historycznej, folklorystycznej i kulturalnej o Górnym Śląsku (w latach 1940-1942 nosił tytuł „Schlesische Stimme” - „Głos śląski”). Jako wielki miłośnik Eichendorffa przyczynił się do wydawania od 1929 r. przez fundację im. Eichendorffa rocznika pt. „Aurora - Ein romantischer Almanach” (Aurora - Almanach romantyczny), który ukazywał się do 1943 r. (następnie od 1953 r. wydawany w Republice Federalnej Niemiec pt. „Aurora. Eichendorff-Almanach”). Spowodował przywrócenie w 1952 r. dalszej działalności fundacji poświęconej raciborskiemu poecie, która z czasem przyjęła nazwę „Eichendorff-Gesellschaft” (Towarzystwo Eichendorffa). Po wojnie wydawał w Niemczech czasopismo kulturalne „Schlesien” („Śląsk”), oraz redagował „Schriftenreihe Kulturwerk Schlesien” („Rozprawy z dziedzictwa kulturalnego Śląska”), które to stowarzyszenie także współtworzył. Jest autorem rozlicznych opracowań zamieszczanych w wydawanych przez siebie czasopismach. Wydał także odrębne dzieła, m.in.: „Gedanken und Lieder. Eichendorffs religiöses Bekenntnis” („Myśli i pieśni. Religijne wyznanie Eichendorffa”) - Regensburg 1950 r.; „Joseph von Eichendorff: Leben und Werk” („Józef von Eichendorff. Życie i dzieła”) - Würzburg 1955 r. Zmarł 24 II 1978 r. w Würzburgu.

Paweł Newerla