Wincenty z Kielczy

ur. ok. 1200 r. w Kielczy k. Strzelec Opolskich. Pochodził ze znanego rodu Odrowążów. Wstąpiwszy do zakonu dominikanów był jednym z pierwszych braci tego zgromadzenia w Polsce. Tworzył konwent w Raciborzu. 29 X 1245 lub 1246 r. występuje jako świadek w testamencie księcia opolsko-raciborskiego Mieszka Otyłego. Przed 21 X 1258 r. został przeorem klasztoru dominikańskiego w Raciborzu, a następnie w Krakowie. Bliski współpracownik kolejnego księcia opolsko-raciborskiego Władysława. Był autorem tzw. „Vita maior” (Żywotu większego) i „Vita minor” (Żywotu mniejszego) św. Stanisława. Dzieła te zawierają, oprócz treści hagiograficznych, przegląd dziejów Polski od czasów Mieszka I do Bolesława Śmiałego. Zdaniem historyków, Wincenty z Kielczy napisał w połowie XIII w. w Raciborzu zaginioną już dziś kronikę, w której znalazł się m.in. opis najazdu mongolskiego na ziemie polskie z 1241 r. oraz najstarsze, spisane w języku polskim, zdanie „Gorze szą nam stalo”, wypowiedziane ponoć przez księcia Henryka Pobożnego w czasie bitwy pod Legnicą. Z kroniki tej miał korzystać w II poł. XV w. Jan Długosz. Wincenty z Kielczy zmarł po 1260 r. w Krakowie. Został pochowany w tamtejszym klasztorze dominikanów.

Ewa Koczwara