Luteranie w Raciborzu
- Wydawać by się mogło, że Racibórz jest i był jednolity pod względem religijnym. Katolicy dziś i kiedyś przeważali, to prawda, ale tak jak obok siebie mamy dziś sąsiadów niewierzących, tak kiedyś nasi praojcowie mieli ewangelików lub żydów - pisze ks. Jan Szywalski.
Trochę historii
W tym roku upływa 500 lat od początków protestantyzmu. To w 1517 r. zakonnik Marcin Luter „protestował” przeciw niektórym nieprawidłowościom Kościoła katolickiego i wywiesił 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze, w których domagał się reformy Kościoła, dlatego ruch przez niego zainicjowany nazywany jest „reformacją”. Niektóre postulaty dyscyplinarne były słuszne, ale były wśród nich również błędy dogmatyczne, na które papież musiał reagować. I tak doszło do bolesnego podziału chrześcijaństwa. Rana rozdarcia Mistycznego Ciała Chrystusa trwa do dziś.
Luteranizm w Raciborzu
W naszym mieście reformacja trafiła początkowo na podatny grunt, głównie za sprawą niejakiego Jerzego von Brandenburg – Ansbach. Nawiasem mówiąc jego dziełem jest piękny zamek „Ratibor” w Roth. Był żarliwym luteraninem i miał pewne prawa i wpływy w Raciborzu, więc starał się zaszczepić nową religię w tym mieście. W Raciborzu powstały wtedy dwa zbory. Śladem po nich jest nazwa „ul. Zborowa”
Wkrótce jednak protestanci spotkali się ze zdecydowanym oporem katolickiego duchowieństwa. Nastąpiły niechlubne antyluterańskie wystąpienia: zbory zostały splądrowane. W 1607 r. wyszło od Habsburgów z Wiednia, którym podlegał Racibórz, rozporządzenie, że żaden protestant nie może zostać obywatelem Raciborza.
Pewien, choć mały wzrost zanotowali ewangelicy gdy Śląskiem zawładnęli w 1742 r. protestanckie Prusy. W 1779 wmurowano kamień węgielny pod nowy kościół ewangelicki na placu Marcelego. Miał głównie służyć żołnierzom. Był jednak źle zbudowany, groził zawaleniem i został rozebrany.
W 1821 r. protestanci mogli przenieść się do kościoła Ducha Świętego, który do kasacji zakonów w 1810 r., należał do sióstr dominikanek. Po adaptacji został przejęty przez ewangelików w 1830 r. Katolicy ostentacyjnie w procesji przenieśli relikwie świątobliwej Ofki do farnego kościoła.
Na początku XX w. ta pokatolicka świątynia okazała się za mała. Wtedy przy ul. Ogrodowej, tam gdzie dziś mieści się szkoła muzyczna, położono w 1909 r. kamień węgielny pod nową świątynię. Projektantem był Jürgen Kröger. Powstała imponująca świątynia. Centralną jej częścią była kopuła oparta na czterech kolumnach, a dwie 60 metrowe wieże stały u frontu. Poświęcił ją 1 listopada 1911 r. generalny superintendent Nottebohm. Z kościoła Ducha Świętego przeniesiono ołtarz i dzwony. Obok powstała plebania (dziś Urząd Stanu Cywilnego), obok dom parafialny, w którym mieściła się stacja diakonisek i przedszkole. (dziś Cech rzemiosł Różnych).