Zgubne skutki picia okowity
Niemieccy szpicle podający się za Polaków, uwolnione ceny prosiąt, debata na temat konstytucji odrodzonej Polski, zgubne skutki picia okowity w Babicach oraz tajemniczy pieniądz dymny – to tylko część tematów, które równo sto lat temu zaprezentowano na łamach Nowin.
Racibórz • 30 maja 1919 r.
Odrzucenie projektu konstytucyi polskiej
Jeszcze nie dokonane ostatecznie, ale już pewne jest odrzucenie w Sejmie rządowego projektu konstytucyi Rzeczpospolitej Polskiej (...) Obrady nad projektem zakończyły się przegraną zupełną rządu. Po raz pierwszy zgodziła się na jedno prawica i lewica, uznając, że rządowy projekt nie powinien był oglądać światła dziennego.
Imieniem lewicy przemawiał przeciw projektowi poseł Daszyński*. Ks. arcybiskup Teodorowicz** podniósł w mowie swej wszystko, czem protestuje przeciw projektowi rządowemu głębokie zrozumienie sprawy publicznej i obywatelska troska o przyszłość Polski.
Wysłuchana przez Izbę w skupieniu przemowa ta podniosła obrady na poziom taki, jakiego dosięgają tylko ciała parlamentarne o długich i świetnych tradycyach politycznych. Powaga argumentacyi jaką roztoczył świetny mówca „znalazła w Izbie oddźwięk i zrozumienie. To co ks. arcybiskup mówił o Kościele, o jego zadaniach w życiu Polski odrodzonej i stanowisku, jakie katolicyzmowi w konstytucyi przypaść powinno, było wyjęte z każdego serca polskiego (...)
Raz jeszcze okazało się, że komisya konstytucyjna będzie musiała całą pracę rozpocząć zupełnie od nowa.
W czem leży przyczyna upadku Niemiec?
Na ten temat piszą do „Schles. Volkszig.” z poważnej strony, że na jedną z przyczyn upadku Niemiec zbyt mało zwraca się uwagi, to jest: na nierówność w traktowaniu katolików, tak w Prusiech, jako i w państwie niemieckim. Ani Prusy ani Niemcy nie umiały stworzyć u siebie chrześcijańsko-konserwatywnej większości parlamentarnej, chcąc zaś uzyskać dla swych rządów większość, musiały wciąż paktować z liberalizmem i wciąż czynić mu ustępstwa, które podkopywały chrześcijańskie podstawy państwa. Zamiast prowadzić mądrą politykę socyalną i w ten sposób usuwać grunt spod nóg socyalnej demokracyi, prześladowano katolików, a socyalnych demokratów usiłowano zwalczyć środkami policyjnemi (...)
Wielka bitwa przed murami Kijowa
Ukraińskie biuro prasowe donosi ze Stanisławowa pod datą 21 maja: Wielka bitwa toczy się obecnie przed murami Kijowa między wojskami ukraińskimi pod hetmanem Gregoriewem a armią bolszewicką. Nieprzyjaciel ściągnął w pośpiechu znaczne posiłki z Moskwy. Ukraińcy, którzy zajęli Tripolkę, walczą jeszcze w przedmieściach.
Gorzałka
Babice w Raciborskiem. Robotnik Jan Badura z kolonii babickiej zwanej Małą Nędzą wypił butelkę okowity. Po spożyciu trunku zasnął i więcej już nie wstał. Natychmiast przywołany lekarz stwierdził już tylko śmierć z powodu zatrucia alkoholem.
Kradzież w browarze
Wodzisław. Dwa konie i wóz ciężki skradziono właścicielowi browaru Katzowi w jednej z ostatnich nocy.
Znowu mord!
Marklowice w Rybnickiem. Gospodarza Szypułę znaleziono zamordowanego.
* Ignacy Daszyński – polski polityk socjalistyczny, premier rządu lubelskiego, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej oraz Polskiej Partii Socjalistycznej, wicepremier RP w pierwszym rządzie Wincentego Witosa, marszałek sejmu w latach 1928 – 1930.
** Józef Teodorowicz – polski arcybiskup obrządku ormiańskiego, teolog, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy, a następnie senator I kadencji w II RP.
Czytając Nowiny Raciborskie jakoś nie mogę zrozumieć wyników Plebiscytu z 1921 roku gdzie w Raciborzu za Niemcami głosowało 91 % a za Polską 9 % a w powiecie Raciborskim bez miasta za Niemcami 58,7 % za Polską 41,3 %. To oznacza że ówczesne Nowiny były bardzo stronnicze i uprawiały propagandę a nie informację, no chyba że ówcześni dziennikarze byli tacy .... niekompetentni,